Hij zag, dat de honden al speeksel begonnen te produceren, als ze de bak met voer zagen (tekening 1).
Als er een belletje ging, bleef de speekselvloed uiteraard achterwege (tekening 2).
Pavlov liet nu steeds, als de honden te eten kregen, een belletje rinkelen (tekening 3).
Na verloop van tijd bleek, dat bij de honden ook het speeksel al begon te lopen, als ze alleen het belletje hoorden en geen eten zagen (tekening 4).
Deze reactie van de hond, die afhankelijk is van het gedoe met het belletje, wordt voorwaardelijke reflex genoemd.
De voorwaardelijke reflex kent iedereen: bij het zien van eten, afbeelding van eten of het praten over eten loopt ons het water in de mond.
Het is interessant, dat Pavlov een heel slimme hond had, die zich bleef verzetten tegen iedere poging om hem op deze manier iets te leren.
Het is begrijpelijk dat Pavlov overtuigd was van de werking van de voorwaardelijke reflex.
Zijn verklaring voor het gedrag van deze hond was, dat hier sprake was van "de reflex van de vrijheid"!
terug naar 37 terug naar 38